پایاپای الکترونیک (پایا) زیرساخت اصلی مبادلات پولی بین بانکی حسابی انبوه به شمار آمده و ستون فقرات حواله‌ها و انتقال وجه بین بانکی را در کشور تشکیل می‌دهد. «پایا» به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند دستور پرداختهای متعدد را از طرف بانکها دریافت، پردازش و برای انجام به بانکهای مقصد ارسال نماید. متناظراً بانکها نیز می‌توانند دستور پرداختهای مشتریان خود را به صورت انفرادی یا انبوه دریافت و برای پایاپای و انجام در بانکهای مقصد به «پایا» ارسال کنند. سامانه پایاپای الکترونیک در درون خود دارای دو هسته جداگانه «انتقال اعتبار» و «برداشت مستقیم» است که ارایه خدمات ارزش‌افزوده را برای بانکها میسر می‌سازند.
هسته انتقال اعتبار یا انتقال مستقیم همانند یک سامانه حواله بین بانکی عمل می‌نماید، با این تفاوت که این سامانه علاوه بر پذیرش حواله‌های انفرادی قادر خواهد بود تا حواله‌های انبوه شامل تعداد بسیار زیادی دستور پرداخت را نیز از بانکها و مشتریان آنها دریافت و پردازش نماید. قابلیتهای «پایا» ارایه خدمات زیر را در شبکه بانکی میسر خواهد ساخت:
امکانات و توانایی های سامانه پایاپای الکترونیکی (پایا)
- پرداخت الکترونیکی اقساط تسهیلات :
بسیاری از تسهیلات گیرندگان، دریافتی‌های مستمر خود را در بانکی غیر از بانک تسهیلات دهنده دریافت می‌کنند. بر این مبنا استفاده از خدمات «پایا» امکان واریز وجه اقساط تسهیلات را بدون نیاز به مراجعه به شعب دو بانک و انتقال فیزیکی اسکناس، ایران چک یا اسناد بانکی کاغذی میسر خواهد ساخت.
- پرداخت حقوق و مستمری:
در حال حاضر سازمانها برای پرداخت حقوق یا مستمری کارکنان یا بازنشستگان ناچارند برای تمامی تابعان خود در یک بانک حساب افتتاح کنند. استفاده از امکانات «پایا» به سازمانها و کارکنان و بازنشستگان آنها امکان می‌دهد تا بدون نیاز به افتتاح حسابهای متعدد در بانکهای مختلف بتوانند حقوق یا مستمری خود را از طریق واریز به حسابی که مد نظر کارکنان است دریافت کنند. این ویژگی به صورت ضمنی از تعدد حسابها در شبکه بانکی کشور خواهد کاست.
- پرداخت سود سهام و اوراق بهادار:
شرکتهایی که دارای تعداد انبوهی سهامدار هستند می‌توانند با استفاده از امکانات «پایا» بدون نیاز به افتتاح حساب برای تک تک سهامداران، یا ارایه فیش برای دریافت سود سهام، وجوه را مستقیماً به حساب سهامداران واریز کنند.
با استفاده از هسته برداشت مستقیم (انتقال معکوس) «پایا»، برای اولین بار در کشور امکان ارایه خدمات بانکی مبتنی بر دستور پرداختهای پیش‌تایید شده را به صورت بین بانکی میسر می‌سازد. هسته پردازشی برداشت مستقیم، طیف وسیعی از خدمات پرداخت بانکی انفرادی و انبوه، نظیر پرداخت قبوض، پرداخت اجاره‌بها، اقساط تسهیلات و نظایر آن را به صورت بین بانکی امکانپذیر خواهد ساخت. همچنین عملکرد خدمات مبتنی بر هسته برداشت مستقیم همانند واگذاری چک در بانکهای مقصد بوده و می‌تواند جایگزین بخش بزرگی از پرداختهای مبتنی بر چک نیز گردد.
«پایا» زیرساخت مبادله پیام‌های مالی مبتنی بر شماره حساب بانکی بوده و تسویه بین بانکی مبادلات انجام شده توسط این سامانه از طریق «ساتنا» صورت خواهد گرفت. به این منظور «پایا» مستقیماً به «ساتنا» متصل بوده و عملیات تسویه را در پایان هر چرخه پایاپای به صورت خودکار انجام خواهد داد.
طراحی «پایا» به صورت سامانه‌ای 7.24 صورت پذیرفته است و این سامانه قادر است به صورت شبانه‌روزی و در تمامی روزها از بانکها دستور پرداخت دریافت نماید. با این حال با توجه به این که عملیات تسویه در «ساتنا» تنها در روزهای کاری صورت می‌گیرد، انجام دستور پرداختهای «پایا» که در خارج از ساعات کاری ارسال می‌شوند در اولین فرصت (اولین چرخه اولین روز کاری) صورت می‌گیرد. این ویژگی به بانکها امکان می‌دهد تا بتوانند در سامانه‌های بانکداری اینترنتی، بانکداری همراه و نظایر آن خدمات حواله و انتقال وجه به مشتریان ارایه نمایند. همچنین با استفاده از امکانات این سامانه بانکها می‌توانند ابزارهای لازم را برای مشتریان عمده خود به گونه‌ای طراحی و فراهم نمایند که امکان صدور دسته‌ای دستور پرداخت (شامل هزاران دستور پرداخت به بانکهای مختلف) از طرف این مشتریان به شبکه بانکی میسر گردد.
توجه: به منظور اطمینان بانک حواله دهنده به صحت شماره حساب مقصد، لازم است متقاضی حواله شناسه بانکی-شبای حساب مقصد را به بانک حواله دهنده اعلام کند.
جهت مشاهده بروشورمعرفی پایا اینجا را کلیک کنید