روز اوّل، روز عيد فطر است و اعمال آن چند چيز ميباشد:
اوّل آنكه؛ بخوانى بعد از نماز صبح و نماز عيد، آن تكبيراتى را - كه در شبش بعد از نماز فريضه مىخواندى.
دوم آنكه؛ بخوانى بعد از نماز صبح، دعايى را كه سيّد روايت كرده اللَّهُمَّ إِنِّي تَوَجَّهْتُ إِلَيْكَ بِمُحَمَّدٍ إِمَامِي الخ
و شيخ اين دعا را بعد از نماز عيد ذكر فرموده.
سوم؛ بيرون كردن زكات فطره است از هر سرى صاعى، پيش از نماز عيد به تفصيلى كه در كتب فقهيه است و بدان كه زكات فطره واجب مؤكّد است و شرط قبولى روزهي ماه رمضان و سبب حفظ تا سال ديگر است و حق تعالى آن را مقدّم بر نماز ذكر فرموده، در اين آيه شريفهي: «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى و ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى.»
چهارم؛ غسل است. و بهتر آن است كه اگر ممكن شود، از نهر غسل كنى و وقتِ آن بعد از طلوع فجر است تا زمان بجا آوردن نماز عيد. چنانچه شيخ فرموده و در جزء روايتىست كه غسل را در زير سقفى بكن و چون خواستى غسل نمايي، بگو اللَّهُمَّ إِيمَانا بِكَ وَ تَصْدِيقا بِكِتَابِكَ وَ اتِّبَاعَ سُنَّةِ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ. پس بسم الله بگو و غسل كن و چون از غسل فارغ شدى، بگو اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ كَفَّارَةً لِذُنُوبِي وَ طَهِّرْ دِينِي اللَّهُمَّ أَذْهِبْ عَنِّي الدَّنَسَ.
پنجم؛ پوشيدن جامهي نيكو و به كار بردن بوى خوش، و رفتن به صحرا در غير مكّه براى نماز كردن زير آسمان.
ششم؛ پيش از نماز عيد در اوّل روز افطار كنى.
و بهتر آن است كه، به خرما يا به شيرينى باشد و شيخ مفيد فرموده، مستحب است تناول كردن مقدار كمى از تربت سيّدالشّهدا (عليهالسّلام) كه شفاست از براى هر دردى.
هفتم آنكه، چون مهيّا شدى از براى رفتن به نماز عيد، بيرون نروى مگر بعد از طلوع آفتاب و آنكه بخوانى دعايى را كه سيّد در اقبال نقل كرده. [از جمله از ابوحمزه ثمالى روايت كرده از حضرت امام محمّدباقر (عليهالسّلام) كه فرمود: بخوان در عيد فطر، قربان و جمعه، وقتى مهيّا شدى به جهتِ بيرون رفتن به نماز اين دعا را اللَّهُمَّ مَنْ تَهَيَّأَ فِي هَذَا الْيَوْمِ أَوْ تَعَبَّأَ أَوْ أَعَدَّ وَ اسْتَعَدَّ لِوِفَادَةٍ إِلَى مَخْلُوقٍ رَجَاءَ رِفْدِهِ وَ نَوَافِلِهِ وَ فَوَاضِلِهِ وَ عَطَايَاهُ فَإِنَّ إِلَيْكَ يَا سَيِّدِي تَهْيِئَتِي وَ تَعْبِئَتِي وَ إِعْدَادِي وَ اسْتِعْدَادِي رَجَاءَ رِفْدِكَ وَ جَوَائِزِكَ وَ نَوَافِلِكَ وَ فَوَاضِلِكَ وَ فَضَائِلِكَ وَ عَطَايَاكَ وَ قَدْ غَدَوْتُ إِلَى عِيدٍ مِنْ أَعْيَادِ أُمَّةِ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ عَلَى آلِهِ وَ لَمْ أَفِدْ إِلَيْكَ الْيَوْمَ بِعَمَلٍ صَالِحٍ أَثِقُ بِهِ قَدَّمْتُهُ وَ لا تَوَجَّهْتُ بِمَخْلُوقٍ أَمَّلْتُهُ وَ لَكِنْ أَتَيْتُكَ خَاضِعا مُقِرّا بِذُنُوبِي وَ إِسَاءَتِي إِلَى نَفْسِي فَيَا عَظِيمُ يَا عَظِيمُ يَا عَظِيمُ اغْفِرْ لِيَ الْعَظِيمَ مِنْ ذُنُوبِي فَإِنَّهُ لا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ الْعِظَامَ إِلا أَنْتَ يَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
هشتم؛ خواندن نماز عيد است. و آن دو ركعت است؛ در ركعت اوّل حمد و سوره اعلى بخواند و بعد از قرائت، پنج تكبير بگويد و بعد از هر تكبير اين قنوت را بخواند: اللَّهُمَّ أَهْلَ الْكِبْرِيَاءِ وَ الْعَظَمَةِ وَ أَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ أَهْلَ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ وَ أَهْلَ التَّقْوَى وَ الْمَغْفِرَةِ أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الْيَوْمِ الَّذِي جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِينَ عِيدا وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهِ عَلَيْهِ وَ آلِهِ ذُخْرا وَ شَرَفا وَ مَزِيدا أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُدْخِلَنِي فِي كُلِّ خَيْرٍ أَدْخَلْتَ فِيهِ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُخْرِجَنِي مِنْ كُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا سَأَلَكَ مِنْهُ عِبَادُكَ الصَّالِحُونَ وَ أَعُوذُ بِكَ فِيهِ مِمَّا اسْتَعَاذَ مِنْهُ عِبَادُكَ الصَّالِحُونَ الْمُخْلِصُونَ. پس تكبير ششم بگويد و به ركوع رود و بعد از ركوع و سجود برخيزد به ركعت دوم و بعد از حمد سوره والشّمس بخواند. پس چهار تكبير بگويد و بعد از هر تكبيري، آن قنوت را بخواند و چون فارغ شد تكبير پنجم گويد و به ركوع رود. پس نماز را تمام كند و بعد از سلام، تسبيح زهرا (عليهاالسّلام) بفرستد. بعد از نماز عيد دعاهاى بسيار وارد شده است و شايد بهترين آنها دعاى چهل و ششم صحيفهي كامله باشد و مستحب است نماز عيد زير آسمان و روى زمين بدون فرش و بوريا واقع شود و آنكه برگردد از مصلّى از غير آن راهى كه رفته بود و دعا كند از براى برادران دينى خود به قبولى اعمال.
نهم؛ زيارت كند امام حسين (عليهالسّلام) را.
دهم؛ بخواند دعاى ندبه را كه بعد از اين بيايد، إن شاء الله تعالى. و سيّد بن طاووس فرموده كه چون از دعا فارغ شود، به سجده رود و بگويد: أَعُوذُ بِكَ مِنْ نَارٍ حَرُّهَا لا يُطْفَى وَ جَدِيدُهَا لا يَبْلَى وَ عَطْشَانُهَا لا يَرْوَى پس بگذارد گونهي راست را و بگويد إِلَهِي لا تُقَلِّبْ وَجْهِي فِي النَّارِ بَعْدَ سُجُودِي وَ تَعْفِيرِي لَكَ بِغَيْرِ مَنٍّ مِنِّي عَلَيْكَ بَلْ لَكَ الْمَنُّ عَلَيَّ پس بگذارد گونهي چپ را و بگويد ارْحَمْ مَنْ أَسَاءَ وَ اقْتَرَفَ وَ اسْتَكَانَ وَ اعْتَرَفَ. پس برگردد به حال سجده و بگويد: إِنْ كُنْتُ بِئْسَ الْعَبْدُ فَأَنْتَ نِعْمَ الرَّبُّ عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِكَ فَلْيَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْ عِنْدِكَ يَا كَرِيمُ. پس بگويد: الْعَفْوَ الْعَفْوَ صد مرتبه. آنگاه سيّد فرموده: و لا تقطع يومك هذا باللعب و الإهمال و أنت لا تعلم أ مردود أم مقبول الأعمال فإن رجوت القبول فقابل ذلك بالشكر الجميل و إن خفت الرد فكن أسير الحزن الطويل.