آیه روز:

...وَ رَحْمَتي‏ وَسِعَتْ كلَّ شَيْ‏ءٍ فَسَأَكتُبُها لِلَّذينَ يَتَّقُونَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ الَّذينَ هُمْ بِآياتِنا يُؤْمِنُونَ
و رحمت من دربرگيرنده‌ي تمام موجودات است و البته براى آنان كه پرهيزكارند، زكات مى‏پردازند و به آيات ما ايمان آورده‏اند، رحمتم را مى‏نويسم.
[سوره مباركه اعراف، آيه 156]

حدیث روز:

عبد الله بن المبارك نقل مي‌كند:
و كانَ (الإمامُ الهادي‏(عليه‌السّلام)) أطيبَ النّاسِ بَهجَةً و أصدَقَهُم لَهجَةً
امام هادى خوشروترين و راستگوترين مردم بود.
[مناقب آل أبىطالب، ج 3، ص 338]

نکته روز:

نقطه ثقل عبادات
آيت‌الله شاه‌آبادي (رحمة الله) فرمودند:
تمام فِرَق عبوديت، بايد به سوي وحدت رود و همه صفات و كمالش، به محور پرستش بگردد، كه نقطه‌ي مركزي همه عبادات، اخلاق و معارف است.
[رشحات‌المعارف، ص 45]

امام هادی علیه السلام

علی بن محمد بن علی بن موسی مشهور به امام هادی و امام علی النقی (۲۱۲-۲۵۴ق) فرزند امام جواد(ع) و دهمین امام شیعیان است. او از سال ۲۲۰ تا ۲۵۴ قمری به مدت ۳۳ سال امامت شیعیان را به عهده داشت.

دوره امامت او همزمان با حکومت چند تن از خلفای عباسی از جمله متوکل بود. بیشتر سال‌های امامت آن حضرت در سامرا، تحت نظارت مستقیم حاکمان عباسی سپری شد.

از امام هادی(ع) احادیثی در امور اعتقادی، تفسیر، فقه و اخلاق روایت شده است. بخشی از روایات آن حضرت درباره مباحث کلامی از جمله تشبیه و تنزیه و جبر و اختیار است. زیارت جامعه کبیره و نیز زیارت غدیریه از آن حضرت روایت شده است.

امام هادی از طریق سازمان وکالت با شیعیان ارتباط داشت. عبدالعظیم حسنی، عثمان بن سعید، ایوب بن نوح، حسن بن راشد و حسن بن علی ناصر از اصحاب وی به شمار می‌آیند.

بارگاه او که در سامرا به حرم عسکریین مشهور است. در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش طی حملات تروریستی تخریب شد. ستاد عتبات عالیات ایران از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۴ش آن را بازسازی کرده است.

امام هادی علیه السلام: نام، نسب و القاب

علی بن محمد مشهور به امام هادی امام دهم شیعیان است. پدرش امام جواد(ع) امام نهم شیعیان و مادرش کنیزی بود[۱] که او را محمد بن فرج رخجی به فرمان امام جواد(ع) برای او خریداری کرده بود.[۲] نام او را سمانه مغربیه،[۳]سوسن،[۴] و... گفته‌اند.

هادی و نقی[۵] از مشهورترین القاب امام دهم شیعیان هستند به دلیل اینکه در زمان خود بهترین هدایت‌کنننده مردم به سوی خیر بود به لقب هادی شهرت یافت،[۶] در منابع از او با القاب دیگری همچون مرتضی، عالم، فقیه، امین، ناصح، متوکل[یادداشت ۱]، خالص و طیب نیز یاد شده است.[۷] همچنین شیعیان او و فرزندش امام حسن عسکری(ع) را به دلیل اینکه در سامرا در منطقه‌ای به نام عسکر ساکن بودند[۸] به امامین عسکریین می‌خوانند.[۹]

کنیه وی ابوالحسن است.[۱۰] در منابع حدیثی از وی با عنوان ابوالحسن سوم یاد می‌شود[۱۱] تا با ابوالحسن اول(امام کاظم) و ابوالحسن دوم(امام رضا) اشتباه نشود.[۱۲]

نقش انگشتر امام هادی(ع)، «اللّه ربّی و هو عصمتی من خلقه» بوده است.[۲۲] انگشتر دیگری نیز داشت که نقش آن «حفظ العهود من أخلاق المعبود».بوده است.[۲۳]

امام هادی علیه السلام: فرزندان

علمای شیعه از چهار پسر به نام‌های حسن، محمد، حسین و جعفر برای امام هادی یاد کرده‌اند.[۲۴] شیخ مفید از دختری به نام عایشه[۲۵] و ابن شهرآشوب دختری به نام علیه برای وی نام می‌برد.[۲۶] از سخنان علمای اهل سنّت نیز برمی‌آید که وی چهار فرزند پسر و یک دختر داشته است.[۲۷]

مادر امام عسکری، کنیزی از اهالی نوبه[یادداشت ۲] بود که حُدیث یا سوسن نام داشت.[۲۸]

امام هادی علیه السلام: امامت

امام هادی(ع) در سال ۲۲۰ق در هشت سالگی به امامت رسید. به گزارش منابع تردیدی از جهت اینکه سن امام به هنگام امامت پایین بود میان شیعیان رخ نداد برخی معتقدند از این جهت بوده که شیعیان مشکلِ پایین‌بودنِ سنّ امام جواد(ع) را در هنگام آغاز امامتش پشت سر گذاشته بودند. به نوشته شیخ مفید پیروان امام جواد(ع) به استثنای افراد اندکی، امامت امام هادی(ع) را پذیرفتند.[۲۹] این عده به امامت موسی بن محمد معروف به موسی مبرقع معتقد شدند؛ ولی پس از مدّتی از امامت وی برگشتند و امامت امام هادی(ع) را پذیرفتند.[۳۰] سعد بن عبدالله اشعری بازگشت این افراد به امام هادی(ع) را از آن روی می‌داند که خود موسی مبرقع از آنان بیزاری جست و آنان را از خود راند.

امام هادی علیه السلام: زیارات

زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه از امام هادی نقل شده است. زیارت جامعه کبیره را یک دوره امام‌شناسی دانسته‌اند. محور زیارت غدیریه، تولی و تبری و محتوای آن بیان فضایل امام علی(ع) است.

امام هادی علیه السلام: شهادت و آرامگاه

امام دهم در زمان حکومت معتز عباسی مسموم شده و به شهادت رسید.[۹۹] ابن شهر آشوب بر این باور است که وی در اواخر حکومت معتمد مسموم و شهید شده است و از ابن بابویه نقل کرده که معتمد به او سم داده است.[۱۰۰]شیخ مفید گفته است او در ماه رجب سال ۲۵۴ق[۱۰۱]پس از ۲۰ سال و ۹ ماه اقامت در سامرا در ۴۱ سالگی از دنیا رفت.[۱۰۲] برخی منابع، شهادت وی را در ۳ رجب[۱۰۳] و برخی دیگر ۲۵ یا ۲۶ جمادی‌الثانی ذکر کرده‌اند.[۱۰۴]

امام حسن عسکری در تشییع جنازه پدر شرکت کرد جنازه را در جاده‌ای که برابر خانه موسی بن بغا بود قرار دادند. قبل از آنکه خلیفه عباسی در تشییع شرکت کند امام عسکری بر جنازه پدر نماز خواند. سپس آن را در یکی از خانه‌هایی که حضرت در آن زندانی بود، به خاک سپردند. گفته شده ازدحام جمعیت و گرمی هوا به قدری بود که پس از تشییع جنازه به امام عسکری فشار می‌آورد.[۱۰۵]

حرم عسکریین

امام هادی در خانه‌ای که در سامرا ساکن بود، دفن شد.[۱۰۶] محل دفن امام هادی(ع) و فرزندش امام حسن عسکری(ع) در سامرا به حرم عسکریین شناخته می‌شود. پس از دفن امام هادی(ع) در خانه‌اش، امام عسکری(ع) برای مقبره پدرشان خادمی را تعیین کرد. در سال ۳۳۳ قمری،ناصرالدوله حمدانی قبه‌ای برای حرم بنا کرد و مهمان‌سرایی برای زائران آن ساخت. در دوران آل بویه، معزّالدوله و عضدوالدوله ساختمان‌ها و تأسیساتی برای حرم می‌سازند و گنبد و ضریح را بازسازی می‌کنند. در سال ۱۳۳۵ش ضریحی از طلا و نقره، بر آن نصب شد.[۱۰۷]

در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی از حرم عسکریین در انفجارهای تروریستی تخریب شد.[۱۰۸] [۱۰۹] ستاد بازسازی عتبات عالیات ایران از سال ۱۳۸۹ش بازسازی آن را آغاز و در سال ۱۳۹۴ش به پایان برده است. ضریح حرم نیز به همت آیت الله سیستانی ساخته شده است.[۱۱۰]